Llythyr gan gystadleuydd o’r Iseldiroedd at eu teulu lletyol dyddiedig Tachwedd 9fed 1951
Format: dogfen
Ffilm ddogfen o Eisteddfod Ryngwladol 1964 yw “The World Still Sings”, wedi’i chyfarwyddo gan y cyfarwyddwr Jack Howells, sydd wedi ennill Oscar.
Roedd 1953 yn flwyddyn wirioneddol gofiadwy i’r Eisteddfod, wedi’i chipio gan Newyddion Pathé.
O 1949 ymlaen cyflwynodd ieuenctid lleol neges heddwch o lwyfan Eisteddfod Llangollen, menter gan y cadeirydd Jack Rhys Roberts. Roedd Llangollen yn mabwysiadu ac yn addasu testun yr Urdd bob blwyddyn.
Mae’r ddogfen yn dangos testun Neges Heddwch yr Urdd 1949 yn Saesneg, Cymraeg a Ffrangeg.
Darganfyddwch fwy yma: Y Neges Heddwch
The eight minutes and twenty seconds of this film are a unique audiovisual record of the first festival in 1947. You’ll see and hear the winning choirs. You’ll share the excitement with the audience packed into the marquee, made from war surplus canvas with 6000 seats borrowed from schoolrooms, chapels and elsewhere round the area…
Darllenwch y rhaglen o Fehefin 1947, yr Eisteddfod Ryngwladol gyntaf erioed.
Ysgrifenna’r Athro Chris Adams, Y Pwyllgor Archifau:
Un o’r straeon o 75 mlynedd Eisteddfod Gerddorol Ryngwladol Llangollen sy’n cyffroi cefnogwyr fwyaf yw’r un am ymweliad Dylan Thomas â’r ŵyl ym mis Gorffennaf 1953. Disgrifiodd ei ymweliad ychydig wythnosau’n ddiweddarach mewn darllediad 15 munud ar gyfer Gwasanaeth Cartref y BBC, a lluniodd ddelweddau llafar o’r Eisteddfod gynnar sydd yr un mor bwerus heddiw. Nid oes unrhyw recordiadau hysbys o’r darllediad, ac felly bu’n rhaid i ni wneud y tro â’r testun, a argraffwyd yng nghasgliad 1953 “Quite Early One Morning”, er bod sawl rhaglen deledu am yr ŵyl wedi defnyddio geiriau Thomas, wedi’u lleisio gan actorion o Gymru.
